Sterk jeugdwerk: doelgroepgericht én generatie-overstijgend

Peergroups versterken vanuit de kernwaarden van Samen Jong

20 december 2023
  • Profielafbeelding van Jolanda Otter
    Door:
    Jolanda Otter

Wanneer je door de bril van Samen Jong kijkt naar het jeugdwerk binnen je gemeente, kun je het gevoel krijgen dat de Samen Jong-visie haaks staat op doelgroepgericht jeugdwerk. Bij doelgroepgericht jeugdwerk ontmoeten kinderen, tieners en jongeren elkaar met hun leeftijdsgenoten (peergroups). We noemen dit hier 'sterk jeugdwerk'.

Het is belangrijk om te zien dat een geloofsgemeenschap met alle generaties niet tegenover doelgroepgericht jeugdwerk staat. Jongeren hebben leeftijdsgenoten nodig om mee samen te komen in groepen. Deze groepen maken onderdeel uit van een gemeenschap die het leven met Jezus deelt, met een generatie-overstijgende visie. Sterker nog: zij kunnen elkaar onderling versterken en daarmee dienend zijn voor de gemeenschap in de hele breedte van al die generaties.

Voor de identiteitsontwikkeling van jongeren is het belangrijk dat ze relaties opbouwen met leeftijdsgenoten en ontwikkelingsgelijken. 

Identiteitsontwikkeling en leeftijdsgenoten

Voor de identiteitsontwikkeling van jongeren is het belangrijk dat ze relaties opbouwen met leeftijdsgenoten en ontwikkelingsgelijken. Om te ontdekken wie ze zijn zonder hun ouders/opvoeders, gaan zij op zoek naar andere rolmodellen. Om antwoorden te vinden op vragen als ‘wie ben ik’ en ‘waar hoor ik bij’ spiegelen zij zich met leeftijdsgenoten. Door zichzelf af te zetten tegen leeftijdsgenoten, zijn zij beter in staat zichzelf te plaatsen in relatie tot de ander en te ontdekken welke plaats zij innemen in de maatschappij. Daarnaast zorgt het omringd zijn door vrienden voor een stuk veiligheid en stabiliteit in een periode waarin veel jongeren zich onzeker voelen over zichzelf. Voor veel jongeren is het dan ook belangrijker wíe er komen dan wat er inhoudelijk gedaan wordt, hoewel de inhoud ook belangrijk is. 

Jongeren vragen een eigen benadering

De identiteitsontwikkeling die jongeren doormaken, zorgt ervoor dat zij makkelijker aanhaken bij een ‘ik-gerichte’ benadering die in hun eigen leefwereld start. Waar je bij kinderen en volwassenen als startpunt een Bijbelverhaal dan wel een Bijbeltekst kan nemen, vragen jongen om een andere benadering om hen te betrekken in het leerproces. Wanneer je start bij hun eigen leef- en denkwereld en daarna de stap maakt naar Gods verhaal, houden zij de aandacht veel beter vast én maak je meer impact in hun leven. Het kiezen van hun leefwereld als uitgangspunt, maakt dat zij zich gemakkelijker kunnen identificeren met de boodschap van je verhaal. Dat die leefwereld zo belangrijk is om aan te sluiten bij jongeren, benadrukt daarmee het belang van doelgroepgericht jeugdwerk. De leefwereld van een 12-jarige brugklasser is namelijk een heel andere dan die van een 17-jarige MBO-leerling. Wanneer je in het jeugdwerk groepen formeert is een onderlinge overeenkomende leefwereld daarom een belangrijke factor om rekening mee te houden.

De kernwaarden van Samen Jong kunnen juist bijdragen aan sterk jeugdwerk, waar groepen jongeren elkaar ontmoeten en volwassenen een bijdrage leveren.

Doelgroepgericht jeugdwerk in verbinding met Samen Jong

Is doelgroepgericht jeugdwerk in strijd met de zes kernwaarden vanuit Samen Jong om geloofsgemeenschappen te vormen met alle generaties? Dit is een terechte vraag. De kernwaarden van Samen Jong kunnen juist bijdragen aan sterk jeugdwerk, waar groepen jongeren elkaar ontmoeten en volwassenen een bijdrage leveren. Sterker nog: het verbinden van generaties kan het jeugdwerk ook ontlasten wat betreft investering van de groepsleiders en vrijwilligers. Er zijn diverse handvatten die Samen Jong aanbiedt om je op weg te helpen hoe dit concreet in te vullen.

Een volgende stap in sterk jeugdwerk in je geloofsgemeenschap

Bekijk bijvoorbeeld eens de activiteiten/onderwerpen die de komende maanden op het programma staan binnen het jeugdwerk. Waar zie je kansen om volwassenen uit je gemeenschap bij te betrekken?

Benader volwassenen om iets met jongeren te delen vanuit hun passie, beroep of ervaring om samen het gesprek aan te gaan. Laat een gemeentelid die werkt met dak- en thuislozen een verhaal delen om in gesprek te gaan over onrecht. Nodig een gemeentelid uit dat ervaren heeft dat God genezing heeft gebracht in zijn of haar leven, of juist iemand die enorme strijd heeft ondervonden door ziekte of lijden.
Naast het delen van verhalen, kan samen eten ook zeer verbindend werken. Ga met een groepje jongeren eten bij een ouder echtpaar, een student op kamers of een alleenstaande veertiger. Of steek de handen uit de mouwen en ga onkruid wieden bij de chronisch zieke dame uit de gemeente.

Wanneer je generatie-overstijgend naar je jeugdwerk gaat kijken, komen er kansen en verbindingen op je pad. Niet alleen tussen generaties, maar ook tussen verschillende teams in je gemeente, bijvoorbeeld pastoraal en diaconaal. Waar volwassenen hun verhaal delen met jongeren, ontstaat er verbinding tussen jong en oud. Een verbinding die ervoor kan zorgen dat er op zondag in de kerk een klein moment van contact kan zijn. Hierdoor groeien onderlinge verbindingen en ervaren jongeren zich meer gezien. Dat geldt niet alleen voor de jongere…maar ook voor de generaties boven hem of haar. Dat is sterk jeugdwerk.

Thema: Sterk jeugdwerk

Dit artikel hoort bij het thema 'Sterk jeugdwerk'. Ontdek op ons thema-overzicht meer artikelen en mogelijkheden om met jouw christelijke geloofsgemeenschap of community een volgende stap te zetten.

Over Jolanda Otter

Jolanda Otter is vrijwilliger binnen MissieNederland. Binnen het cluster Kerk & Jeugd is ze onder andere betrokken bij INNOV8. Met haar gezin is ze verbonden aan Mozaïek010 in Rotterdam. Daar is ze teamleider van Alpha Youth en betrokken bij MozaiekKids. Ze werkte hiervoor als jeugdwerker binnen Samenwerkingsgemeente Alexanderpolde. Verder is ze al een aantal jaren vanuit haar expertise betrokken bij de ontwikkeling van de Jeugdtrends vanuit Kerkpunt, een alliantiepartner van MissieNederland. 

Wellicht vind je dit ook interessant

En de ouderen dan?

Het was aan het gezicht van de mevrouw af te lezen dat ze sceptisch was. Hoezo, jonge generaties prioriteit geven? En de…
Lees verder

Het moet wel ergens over gaan

'Nee hoor, ik ga vrijdag niet naar club, mijn vrienden gaan ook niet. Maar ik kom graag naar catechisatie, daar leer i…
Lees verder

De rol van jouw kerk in het welzijn van jongeren

Vijf jaar lang doet het RIVM onderzoek naar de effecten van de coronapandemie op het welzijn van jongeren. Als vertegenw…
Lees verder

Vier actuele thema's voor de kerk

De minst bereikte volken

De kerk heeft een boodschap die voor ieder mens van levensbelang is. Maar hoe horen mensen dit als zij in een gebied leven waar nog niemand van Jezus heeft gehoord?
Verken dit thema

Samen Jong

De kerk is een plek waar mensen het geloof en het leven ontdekken, onderzoeken en beoefenen. Maar wat als jonge mensen de aansluiting niet meer zo goed weten te vinden?
Verken dit thema

Zie de wereld

Wat is vandaag de dag de rol van de Nederlandse kerk? Zien we de wereld nog? Wat gebeurt er met ons als we met de ogen van Jezus naar de wereld kijken?
Verken dit thema

Heel de schepping

Onze omgang met de schepping heeft alles te maken met het brengen van leven in de wereld. Voor mensen in kwetsbare gebieden en voor komende generaties. Welke rol heeft de kerk?
Verken dit thema