'Officieel valt Zuid-Soedan niet onder ‘onbereikt gebied’. Vaak hoor je dat dat het 10-40 raam* is. Maar onze ervaring is anders.' Ard en Carin werken onder de Laarim, een Afrikaanse stam. 'Wij zijn de eerste zendelingen die er zijn. Er zijn veel Afrikaanse stammen die nog niet bereikt zijn, die opgaan in Afrikaanse afgoderij, toverij. Je kunt het zo gek niet bedenken of het gebeurt.' Via Whatsapp belden we met Carin.
'De Laarim heeft geen goede reputatie. Ze worden best wel gevreesd door andere stammen. Ze zijn erg aanwezig en doen bijvoorbeeld aan veediefstal. Mensen worden ook gewoon neergeschoten als ze in de weg lopen. Er zijn zo’n vier of vijf schotwonden per maand. Toch zijn ze wel vriendelijk voor ons. Als gezin wonen we er middenin. Op het moment dat ze op jacht gaan, komen ze het even melden. ‘Wij gaan weer op stap: kom voorlopig niet in het gebied, want het is niet veilig genoeg voor jullie.’ Ons leven zou een stuk onveiliger zijn als dat niet zo was.'
Hoe kom je er dan op om er te gaan wonen en werken? 'Dat is een klein foutje… Nou ja, niet helemaal natuurlijk. Maar we vertrokken vanuit Nederland met het idee om acht jaar in Oeganda te gaan wonen. Daar is ook het hoofdkantoor van Africa Inland Mission voor Centraal-Afrika, de organisatie waarmee we werken. Bij hen was een verzoek gekomen vanuit de Laarim om zendelingen te sturen. Dus gingen een aantal leiders op bezoek om te kijken. Mijn man Ard ging ook mee. Hij las toen net Jozua 1, een hoofdstuk dat gaat over het in bezit nemen van het beloofde land. Daarbij was het alsof God zei: ‘zo geef ik de Laarim aan jullie, zodat ze bij Mij komen.’ Na afloop kwam Ard dus bijzonder positief terug: ‘volgens mij moeten we gaan.’'
Een verzoek om zendelingen te sturen
Het klinkt bijna te mooi om waar te zijn: een verzoek om zendelingen te sturen. 'Elk dorp heeft een stamhoofd. Een van die stamhoofden was tot de conclusie gekomen: ‘we hebben God nodig’. Op dat moment was hij zelf nog niet tot geloof gekomen. Dat is later wel gebeurd. Een van onze teamleden mocht een relatie met hem opbouwen, is Bijbel met hem gaan lezen. Nu anderhalf jaar geleden heeft hij Jezus leren kennen en hebben we hem mogen dopen.'
In 2016 ging het team van zendelingen richting de Laarim. 'We hebben toen eerst een week in huis bij het stamhoofd gewoond. Dat was in Kali, een van de drie dorpen. Doordat wij daar woonden, konden we relatie opbouwen. Hij leerde ons vertrouwen. Zijn vertrouwen gaf ook andere bewoners het vertrouwen dat ze ons gerust konden ontvangen. Later zijn we daar in een eigen huis gaan wonen.'
Je denkt: ‘we gaan jaren zaaien en wellicht komt er jaren later iemand oogsten’. Hier gebeurt het eigenlijk na een jaar al.
Na tweeënhalf jaar verhuisden Ard en Carin naar de plaats Yei. 'We leven hier echt onder de mensen. We leven bijna zoals zij leven, al hebben we iets meer luxe. We leren de taal en de cultuur kennen. Nadat we hier een jaar woonden begonnen we met het vertalen van Bijbelverhalen naar Laarim (de taal). Inmiddels wonen we hier drie jaar. We hebben per week achttien bijbelstudiegroepen, waarvan sommige bezocht worden door honderd man. Elke maand is er wel een doopdienst. Dat is erg bijzonder. Je denkt: ‘we gaan jaren zaaien en wellicht komt er jaren later iemand oogsten’. Hier gebeurt het eigenlijk na een jaar al.'
Antwoord op gebed
'Wij zien de uitnodiging en de vrucht die we nu al zien als een resultaat van jaren gebed. Het doel van Africa Inland Mission is het brengen van het evangelie aan alle Afrikaanse stammen. Daarvoor hebben ze alle stammen in kaart gebracht. Daarbij is gekeken: welke is bereikt en welke nog niet? Dan wordt er gericht gebeden dat de stam open komt te staan om zendelingen te ontvangen.' De organisatie werkt alleen op uitnodiging. 'Dat is hier in Afrika heel belangrijk, anders was het ook niet veilig geweest.'
Relatie bouwen
'Als je mensen hier wilt bereiken, is het nodig om relaties op te bouwen. Daar diende ook het wonen bij het stamhoofd voor. Maar ook nieuwe teamleden krijgen die opdracht. In de eerste zes maanden doen zij alleen taal- en cultuurstudie, ze leiden dus geen Bijbelstudies. Vanuit de relatie leren mensen je te vertrouwen en staan ze meer open voor wat je zegt. Dat is in heel de Laarim zo. Hier in Yei is het op sommige gebieden wel iets lastiger dan in de andere dorpen. Yei is iets meer een stad. Wat dat betreft is het vergelijkbaar met Nederland: in een stad is het opbouwen van relaties soms iets anders dan in een dorp.
In de contacten die we opbouwen, werken we strategisch. Zo organiseren we bijvoorbeeld ‘chief meetings’. Daar doen we Bijbelstudie, maar bespreken we ook zaken: wat gaan we doen? Daarnaast hanteren we het principe van Jezus uit Lucas 11. Vertel het evangelie wanneer mensen er voor open staan, zo niet: zoek iemand anders. Dat is wat we doen. Door middel van relatieopbouw delen we Bijbelverhalen. Staan ze daarvoor open, dan komen we elke week terug. Zo niet: dan blijven we relatie bouwen, maar trekken ook verder.'
Thema: Minst bereikte volken
Dit artikel hoort bij het thema 'Minst bereikte volken' van ons netwerk No Choice. Ontdek op ons thema-overzicht meer artikelen en mogelijkheden om met jouw christelijke geloofsgemeenschap of community een volgende stap te zetten.
* Het 10/40-raam is een term om te verwijzen naar die gebieden van het oostelijk halfrond, plus het Europese en Afrikaanse deel van het westelijk halfrond, gelegen tussen 10 en 40 graden ten noorden van de evenaar.
