'Je gaat de ander zien als mens'

Weg uit het wij-zij-denken

30 november 2019
  • Profielafbeelding van Jan Willem Janse
    Door:
    Jan Willem Janse

'Ook als het gaat om het bereiken van moslims, begint het bij ontmoeting. Aandacht, zorg en liefde hebben. Dan komen mensen als het goed is in aanraking met Jezus in jou. Als dat niet zo is, dan heeft wat we doen weinig zin.” Toch is de ontmoeting met moslims niet vanzelfsprekend, vertelt Bernhard Reitsma. 'In de praktijk hebben we als christenen ook last van wij-zij-denken.'

'Misschien zijn we als christenen wel wat wereldgelijkvormig als het gaat om het hechten van waarde aan ons eigen welzijn. Daardoor stappen we niet uit onze comfortzone. En hoewel het statistisch gezien nu veiliger is dan in de jaren ’80, kunnen mensen zich onveilig voelen bij de komst van moslims naar ons land. Ook christenen zijn daar niet ongevoelig voor.'

Ondanks de onzekerheid

Er is een neiging tot wij-zij-denken: polarisatie. 'Polarisatie werkt veel met stereotypen en extremen. We roepen vaak van alles over groepen. Maar als je in gesprek bent, blijkt dat een ander anders is dan je dacht. Christenen zouden een bijdrage kunnen leveren door afstand te nemen van deze polariserende houding. Je kunt namelijk niet weglopen voor de onzekerheid in de wereld van vandaag: we zullen ons ertoe moeten verhouden. Jezus volgen betekent ook: het kruis op je nemen, worstelen en strijden met je eigen ik, met je onzekerheden. We hebben allemaal de verleiding om het in deze wereld zo comfortabel mogelijk te maken. Maar Jezus roept ons om zijn vertegenwoordiger te zijn vanuit de relatie met Hem en dat is niet altijd comfortabel. Het daagt ons uit om terug te gaan naar je eigen roots: waarin zijn we geworteld? Als je geworteld bent in het evangelie van Jezus Christus, kun je wel een stootje hebben. Je hoeft niet als slachtoffer de wereld in te gaan. Dat helpt verbinding te zoeken met mensen die anders geloven, ondanks de onzekerheid die er kan zijn.'

'Als je geworteld bent in het evangelie van Jezus Christus, kun je wel een stootje hebben'

Naast elkaar staan

'Onlangs was er een ontmoeting tussen christelijke theologiestudenten en islamitische theologiestudenten. Dat zijn heel bijzondere ontmoetingen. Niemand neemt een blad voor de mond. Beide groepen staan voor wat ze geloven – vrij exclusief – maar er is ook respect voor de ander. Daar is een begin van contact waarin je polarisatie probeert te doorbreken. Je gaat de ander zien als mens. Als iemand die – net als jij en ik – op zoek is naar de bedoeling van het leven. Dat deel je met elkaar. De meeste moslims hebben de vraag: hoe kan ik mijn geloof binnen deze samenleving uitleven? Dat is eenzelfde vraag als wij christenen hebben. Daarin staan we naast elkaar.'

Dat naast elkaar kunnen staan heeft ook een geestelijk aspect: 'Het begint met toewijding aan Jezus, dan kom je naast de ander te staan als schepsel. Je snapt dat we allemaal diezelfde genade nodig hebben. Daarmee staan we dus aan dezelfde kant. Daarnaast is er de onvoorwaardelijke liefde, die we van Jezus Christus ontvangen en mogen doorgeven. Die wordt dus niet bepaald door wat de ander doet of denkt, of wie de ander is. En vervolgens de vraag: ‘hoe doe je dat?’ Ik zou dan zeggen: ‘hoe ga je met mensen om?’ Probeer gewoon te kijken: wat is de nood van mensen, wat is de zorg van mensen, wat brengt hen vreugde? Heb interesse in die persoon en probeer te delen van wat God je gegeven heeft. Er is geen formule.'

Thema: Moslims liefhebben en dienen

Dit artikel hoort bij het thema 'Moslims liefhebben en dienen' van ons netwerk Loving & Serving Muslims. Ontdek op ons thema-overzicht meer artikelen en mogelijkheden om met jouw christelijke geloofsgemeenschap of community een volgende stap te zetten.

Over Bernhard Reitsma

Bernhard is bijzonder hoogleraar aan de Vrije Universiteit (VU) Amsterdam, met als leeropdracht de kerk in de context van de islam. Daarnaast is hij Lector Diversiteit, islam en professionaliteit aan de Christelijke Hogeschool Ede (CHE). Reitsma is auteur van het boek Kwetsbare liefde: De kerk, de islam en de drie-enige God. 

Wellicht vind je dit ook interessant

Hoe ga je als kerk om met coronaverdeeldheid?

Verdeeldheid door coronamaatregelen, ze gaat aan christenen niet voorbij. Toch is eenheid tussen christenen een diep ver…
Lees verder

Is het wel terecht om te geloven in de kracht van de lokale kerk?

Is het terecht om te geloven in de kracht van de lokale kerk? En hoe nadrukkelijk moet je dan als kerk aanwezig zijn in …
Lees verder

Zo strijden kerken in Congo voor gelijkwaardigheid tussen man en vrouw

Geweld is in de Democratische Republiek Congo (DRC) helaas aan de orde van de dag en je komt het tegen in alle lagen van…
Lees verder

Vier actuele thema's voor de kerk

De minst bereikte volken

De kerk heeft een boodschap die voor ieder mens van levensbelang is. Maar hoe horen mensen dit als zij in een gebied leven waar nog niemand van Jezus heeft gehoord?
Verken dit thema

Samen Jong

De kerk is een plek waar mensen het geloof en het leven ontdekken, onderzoeken en beoefenen. Maar wat als jonge mensen de aansluiting niet meer zo goed weten te vinden?
Verken dit thema

Zie de wereld

Wat is vandaag de dag de rol van de Nederlandse kerk? Zien we de wereld nog? Wat gebeurt er met ons als we met de ogen van Jezus naar de wereld kijken?
Verken dit thema

Heel de schepping

Onze omgang met de schepping heeft alles te maken met het brengen van leven in de wereld. Voor mensen in kwetsbare gebieden en voor komende generaties. Welke rol heeft de kerk?
Verken dit thema