Voor het kinderteam in een kerk is het aanbod van complete lesmethodes groot. Álles heb je in handen - maar uiteindelijk draait het om het bijbelverhaal. Hoe vertel je je verhaal op een aantrekkelijke en meeslepende manier?
Papieren theater
Een bijzondere manier om verhalen te vertellen is de kamishibai of vertelkoffer. Dat is een eeuwenoude Japanse vertelmethode, letterlijk ‘papieren theater’. Met dit houten koffertje breng je op een theaterachtige manier een reeks illustraties in beeld, terwijl je je verhaal vertelt. Je houdt de kinderen tot het einde toe geboeid, en hebt een prima uitgangspunt om een ‘les’ verder uit te werken. Het is sfeervol, authentiek en onvoorstelbaar hoe zelfs peuters van twee, drie jaar erbij blijven.
Hoe werkt dat, met die kamishibai?
Stap 1 - De kamishibai/vertelkoffer zet je rechtop op een (laag) tafeltje. Je schuift een set platen via de zijkant in het koffertje. Dit zijn platen van stevig, gelamineerd A3-papier met op de voorzijde een grote illustratie, en op de achterzijde de voorleestekst. Samen verbeelden de platen, circa veertien stuks, een heel verhaal.
Stap 2 - Je installeert je groep kinderen op stoeltjes, bankjes of op kussens in een halve cirkel vóór de tafel met de kamishibai. Ze zijn al razend nieuwsgierig, want wát zit er in dat koffertje?
Stap 3 - Nu gaan de deurtjes aan de voorkant open. Meteen is de eerste plaat zichtbaar voor de kinderen. Herkennen ze al welk verhaal je gaat vertellen? Of is dit verhaal nog helemaal nieuw voor ze?
Stap 4 - Je begint te vertellen. Je gebruikt daarbij de tekst op de achterzijde, of je vertelt in je eigen woorden. Terwijl je vertelt, schuif je de voorste plaat uit de zijkant van de kamishibai, zodat de volgende in beeld komt. Zo breng je scène voor scène in beeld.
De kinderen luisteren muisstil en kijken geconcentreerd naar alle details op de platen. Als ze het verhaal al kennen, zullen ze graag meedoen met vertellen, en willen ze dingen aanwijzen. Zo wordt voorlezen een interactieve voorstelling.
De tijd nemen
Wat is de kracht van voorlezen met de kamishibai?
- Jouw woorden worden ondersteund met een royale reeks illustraties; anders dan bijvoorbeeld de enkele illustraties die in een kinderbijbel een verhaal in beeld brengen. De belangrijkste momenten in het verhaal zijn verbeeld. Op die manier neem je echt de tijd om het verhaal breeduit te vertellen.
- Het is sfeervol en theaterachtig en dat spreekt kinderen zeer tot de verbeelding.
- De focus en aandacht van de kinderen is heel sterk. De kinderen worden niet afgeleid door tekst in de illustraties. En: ze onthouden het verhaal heel goed.
Voor wie?
De vertelmethode is - met bijbelverhalen - breed in te zetten, zowel binnen als buiten de kerkmuren, voor kinderen van circa twee tot acht jaar.
Specifieke doelgroepen zijn bijvoorbeeld:
- niet-kerkelijke kinderen: denk aan godsdienstonderwijs op openbare scholen, of kinderwerk in een buurthuis
- kinderen in ontwikkelingslanden, waar goed bijbelmateriaal in de juiste taal maar moeilijk te vinden is
- verstandelijk beperkten (ook volwassenen) bij een dagbesteding
Verkrijgbaarheid
Zo'n kamishibai is op internet te koop; er zijn verschillende modellen in omloop, ook bijvoorbeeld een eenvoudige kartonnen uitvoering. Maar een handige klusser kan hem ook zelf maken. Vertelplatensets zijn vaak via de boekhandel te verkrijgen. Ben je specifiek op zoek naar bijbelverhalen, dan kun je bijvoorbeeld terecht bij Uitgeverij de Schatkoffer.
