Hoe kun je je missionaire beleid afstemmen op veranderingen in zending?

7 november 2017
  • Profielafbeelding van Pieter-Jan Bouw
    Door:
    Pieter-Jan Bouw

Zending maakt al vele decennia deel uit van onze gemeente. De Vrije Evangelisatie heeft meerdere langetermijnzendelingen en kortverbanders. Maar enkele jaren stelden we serieus de vraag: moeten wij nog wel op dezelfde manier zending bedrijven? Dragen wij op de juiste wijze bij aan de wereldwijde missionaire opdracht van de kerk?

Een proces van herijking van het zendingsbeleid kwam op gang. Eén van de eerste vragen waar we ons toen mee bezig hielden was de vraag: wat is de geestelijke gesteldheid van de wereld waarin we leven? Informatie werd vergaard over ontwikkelingen wereldwijd op het zendingsvlak. Recente publicaties zoals ‘Door de wereld gaat het woord’ (Evert van der Poll, 2013) geven een goed beeld van wat er speelt op missionaire vlak. De wereld is de afgelopen decennia op vele vlakken diepgaand veranderd. Ook als het gaat om de missie. Lange tijd waren wij als Nederlandse kerk de zendende partij en waren grote delen van de wereld het zendingsveld. Vandaag de dag noemen vele traditionele zendingsgebieden zich christelijk. Veel van deze landen hebben sterke en vaak grote kerken die zelf in staat zijn om hun missionaire opdracht op te pakken. Tegelijkertijd zijn christenen in Nederland een minderheid geworden en zijn er andere volken die nauwelijks bereikt zijn met het evangelie. Wat betekent dit voor de accenten die wij leggen in ons missionaire beleid?

Een tweede belangrijke vraag is: welke nieuwe missionaire inzichten bestaan er vandaag de dag? Hoe wordt er vandaag de dag gedacht over de invulling van onze missionaire rol?  Van grote invloed op christelijke zending is onder andere het Lausanne-convenant geweest. Nieuwe inzichten kunnen van invloed zijn op de beleidsvorming. Bijvoorbeeld de realisatie dat ieder gemeentelid een missionaire rol heeft kan veel betekenen voor de manier missionaire beleid wordt ingevuld. Dit kan leiden tot een accentverschuiving van vooral de ondersteuning van zendelingen naar het toerusten van gemeenteleden om uitdrukking te geven aan hun missionaire opdracht. We worden hier stil gezet bij de vraag:  “Voor wie is de missionaire roeping?” 

Ook kunnen er nieuwe inzichten ontstaan over de wijze waarop invulling gegeven zou moeten worden aan onze missionaire taak. Zou het anders aangepakt moeten worden? Meer recent groeit de aandacht voor integrale missie, een term die uitdrukking geeft aan de veelzijdige wijze waarop het koninkrijk van God tot uitdrukking komt in onze missionaire activiteiten. Wat betekenen deze inzichten voor de manier waarop we vorm geven aan onze missionaire initiatieven en de manier waarop wij onze organiseren? Is het dan wel zo logisch om werelddiaconaat en zending van elkaar te scheiden?

De geschiedenis van een kerk kan een reflectie zijn van een roeping die de kerk ontvangen heeft. Daarom dachten we ook na over het DNA van de gemeente. Wat heeft onze gemeente te bieden? Welke meerwaarde kan de gemeente bijdragen aan een goede uitvoer van de zendingsopdracht ver weg en dichtbij? Bijvoorbeeld als je een partnerschap aangaat met een gemeente in het buitenland. Wat hebben jullie te bieden? Stel jezelf – wanneer je besluit zendingen te blijven uitzenden – de vraag: welke meerwaarde is nodig van aspirant-zendelingen die zich aanmelden? Welke voorwaarden ga je dan stellen aan een uitzending?

Anderen gingen ons vaak al voor in het bewandelen van nieuwe missionaire paden. Kerken in Nederland, maar ook in het buitenland. Hoor van hen wat de ervaringen waren met een nieuwe aanpak. Wat waren hun uitdagingen? Welke lessen hebben ze geleerd? Bedenk wie jou het beste kan helpen in de uitvoer van de nieuwe missionaire visie? Er zijn veel organisaties met gespecialiseerde expertise in de uitvoer van onze missionaire opdracht. Een partnerschap kan bijdragen aan complementariteit in datgene waaraan wij willen bijdragen aan Gods opdracht.

Als we het hebben over zending, dan gaat het om Gods missie. Dit vraagt van ons om afgestemd te zijn op God als het gaat om het ontwikkelen van zendingsbeleid. Gebed met een luisterend oor naar God om te horen wat God door ons als gemeente wil doen. Hierbij is het goed om te verstaan wat er leeft in de gemeente. Welke missionaire initiatieven zijn er en welke initiatieven worden ondersteund? Betrek belanghebbenden zo spoedig mogelijk in het proces van de vernieuwing van het missionaire beleid. Hoor hoe leidinggevenden tegen onze missionaire taak aan kijken, maar ook zendelingen en thuisfrontteams.

Een nieuwe missionaire visie kan ontstaan. Vaak kan beleid niet van de ene op de andere dag radicaal worden veranderd. Soms hoeft dat ook niet en kunnen kleine aanpassingen in het beleid al bijdragen aan een grotere effectiviteit en relevantie van het missionaire beleid. Het kan dan nodig zijn om een korte- en langetermijnbeleid te ontwikkelen. Wanneer je bijvoorbeeld kiest voor een geografische focus, zou je ervoor kunnen kiezen om dit alleen te laten gelden voor nieuwe  die zich aanmelden voor uitzending (en niet voor de bestaande zendelingen).

Niet alleen zal de leiding van de gemeente het nieuwe beleid moeten goedkeuren, maar er volledig achter staan en het ook uitdragen. Dit is vaak nodig wil de gemeente ook eigenaar worden van het nieuwe beleid. Nieuw beleid moet goed gecommuniceerd worden naar de gemeente en met name naar belanghebbenden zoals zendelingen en thuisfrontteams. Voor een goede communicatie zal het helpen als er focus is in het beleid. Focus in het beleid samen met een goed communicatie kan bij dragen aan het enthousiast maken van de gemeente voor het nieuwe beleid.

Goed is het om nieuwe beleid na twee tot drie jaar te evalueren. Wat heeft de nieuwe aanpak opgeleverd? Wat kunnen wij leren om nog beter bij te dragen aan de komst van Gods koninkrijk, dichtbij en tot de einden der aarde?

Uit ideaz

Dit artikel werd geschreven voor ideaz 4 van 2017, het praktijkblad over missionair kerk-zijn in wijk en wereld. Wil je dit exemplaar helemaal lezen? Bestel 'm dan via de webshop. 

Wellicht vind je dit ook interessant

Zo strijden kerken in Congo voor gelijkwaardigheid tussen man en vrouw

Geweld is in de Democratische Republiek Congo (DRC) helaas aan de orde van de dag en je komt het tegen in alle lagen van…
Lees verder

Zendelingen en pioniers moeten samenwerken

Ook in 2016 zullen weer een heel aantal nieuwe gemeentestichtingsprojecten van start gaan. Een bemoedigende ontwikkeling…
Lees verder

Er gewoon zijn: aansluiten bij wat God doet

Onze buurtbarbecue loopt ten einde. Alles is weer opgeruimd. We zitten nog even na te praten en dan wandelt ineens Abdi …
Lees verder

Vier actuele thema's voor de kerk

De minst bereikte volken

De kerk heeft een boodschap die voor ieder mens van levensbelang is. Maar hoe horen mensen dit als zij in een gebied leven waar nog niemand van Jezus heeft gehoord?
Verken dit thema

Samen Jong

De kerk is een plek waar mensen het geloof en het leven ontdekken, onderzoeken en beoefenen. Maar wat als jonge mensen de aansluiting niet meer zo goed weten te vinden?
Verken dit thema

Zie de wereld

Wat is vandaag de dag de rol van de Nederlandse kerk? Zien we de wereld nog? Wat gebeurt er met ons als we met de ogen van Jezus naar de wereld kijken?
Verken dit thema

Heel de schepping

Onze omgang met de schepping heeft alles te maken met het brengen van leven in de wereld. Voor mensen in kwetsbare gebieden en voor komende generaties. Welke rol heeft de kerk?
Verken dit thema