De ontwikkeling van het oudere schoolkind (groep 5/6)

22 december 2011
  • Profielafbeelding van redactie
    Door:
    redactie

De verstandelijke basis om te geloven wordt nu in een versneld tempo gelegd. Ze zijn nu niet meer alleen geïnteresseerd in objectieve informatie, maar willen ook persoonlijke opvattingen weten.

Evenwichtig

Dit is een periode van rustige groei. Ze hebben heel veel energie over voor bijvoorbeeld sporten en dergelijke.

Geheugen

Het geheugen is volkomen ontwikkeld. Wat het kind in deze fase leert 'vergeet het zijn leven niet meer'. Ook zaken die hun 'begrip' feitelijk te boven gaan, kunnen heel goed verteld worden.

Kennis

In deze periode kan er een verstandelijke basis gelegd worden voor geloven. Informatie en kennisoverdracht krijgen accent. In deze fase kunnen ze al behoorlijk lang luisteren naar een verhaal. De 'grote-mensen-Bijbel' kan nu heel goed gebruikt worden, het liefst in een eenvoudige vertaling als de 'Samenleesbijbel' of 'Bijbel in Gewone Taal voor jou’. De verwerking waarbij het gaat om de kern van het verhaal te versterken kan bestaan uit bijvoorbeeld toneelspel, collages plakken, pittige puzzels oplossen, een interview houden over het verhaal, op een bekende melodie een tekst laten maken, een brief of een stukje voor het kerkblad schrijven.

Leergierig

Bijbelse gewoonten en gebruiken kunnen nu heel goed uitgelegd worden. Achtergronden bij de verschillende feesten, maar ook leefwijzen van Bijbelse figuren kun je nu toelichten.

Realiteitsperiode

Kinderen ontdekken de wereld. Er is meestal een grote belangstelling voor heldenverhalen, ontdekkingsreizen, spannende verhalen en bijna allemaal zijn ze heldenvereerders.

Besef van tijd en afstand

Tijd- en afstandsbesef zijn nu aanwezig. De bijbelverhalen kun je nu heel goed in een tijdskader plaatsen. Ook kaartjes van de plaats waar het verhaal zich afspeelde zijn boeiend voor hen.

Concreet denken

Het denken is nog steeds concreet, maar vertaald in eenvoudige woorden kunnen ze heel veel begrijpen, bijvoorbeeld: God is trouw = God doet wat Hij zegt. Samenhang en verbanden kun je nu uitleggen. Ook beeldspraak kunnen ze begrijpen. Daarom zijn gelijkenissen nu ook heel geschikt.

Waarom-vragen

Het is niet meer genoeg enkel de verhalen te vertellen. Ook de reden waarom dingen gebeurden dient aan de orde te komen: Waarom moest Jezus aan het kruis, waarom zou ik dit doen? Het is niet meer het 'eenvoudige geloof'. Ze willen alles verstandelijk bevatten. Twijfel en kritische vragen zijn bedoeld om alles dieper te doorgronden en zijn zeker niet persoonlijk bedoeld.

Geloven en doen

De kinderen gaan de samenhang tussen geloven en doen inzien. Daarom zijn oefensituaties belangrijk en ook het voorbeeld van volwassenen. Zo leert het kind zien dat het geloof relevant is in het dagelijkse leven bijvoorbeeld een zendingsproject in de kerk waar ze zelf actief in meedoen.

Sociale ontwikkeling

De 'groep' is nu sociaal oefenterrein. De groep geeft een gevoel van veiligheid. Het kind maakt zich losser van de ouders, maar zelfstandig optreden gebeurt bijna altijd in groepsverband. Wat de 'groep' vindt is goed ook al denken de volwassenen daar anders over. De kinderen hebben als groep ook behoefte aan een 'eigen' duidelijke plaats en functie. Ze willen graag dingen 'samen' doen. Er zijn activiteiten te verzinnen waarbij dat tot zijn recht kan komen.

Rechtvaardigheidsgevoel

Kinderen in deze leeftijdsfase zien dingen heel zwart-wit, ook de fouten van hun eigen ouders. Gevoel voor recht en onrecht ontwikkelt zich sterk, waardoor onrecht, hoe dan ook, niet geaccepteerd wordt. Ze hebben de neiging om zich tegen grenzen te verzetten, maar zijn gebaat bij duidelijke en consequente regels. Als een kind zich tegen die regels verzet kun je heel goed in samenspraak naar een oplossing zoeken.

Verantwoordelijkheid

Kinderen leren in deze fase verantwoordelijkheden dragen. Zijn die ook in de kerk te bedenken?

Emoties

De kinderen kunnen nu ook emoties delen met anderen, bijvoorbeeld vreugde en verdriet. Ze leren karakterverschillen accepteren, kunnen ruzies voorkomen en helpen oplossen. Ze zijn vaak erg behulpzaam en meelevend.

Thema: Samen opvoeden

Dit artikel hoort bij het thema 'Samen opvoeden'. Ontdek op ons thema-overzicht meer artikelen en mogelijkheden om met jouw christelijke geloofsgemeenschap of community een volgende stap te zetten.

Wellicht vind je dit ook interessant

Jeugdwerker? Jouw ziel doet ertoe

Jeugdwerkteams staan soms verbaasd te kijken als ze bij LEF binnenstappen voor hun eerste trainingsevent van de Learning…
Lees verder

5 x Jeugdwerk XS

Een moeder uit een gemeente vertelde me eens wanhopig: “Ik ben de tienerleider, mijn dochter van zestien en mijn z…
Lees verder

Hoe houd je het vol?

Hoe houd je het vol in het tienerwerk? Het antwoord: verwacht het van de Here en alles komt goed! Je krijgt nieuwe krach…
Lees verder

Vier actuele thema's voor de kerk

De minst bereikte volken

De kerk heeft een boodschap die voor ieder mens van levensbelang is. Maar hoe horen mensen dit als zij in een gebied leven waar nog niemand van Jezus heeft gehoord?
Verken dit thema

Samen Jong

De kerk is een plek waar mensen het geloof en het leven ontdekken, onderzoeken en beoefenen. Maar wat als jonge mensen de aansluiting niet meer zo goed weten te vinden?
Verken dit thema

Zie de wereld

Wat is vandaag de dag de rol van de Nederlandse kerk? Zien we de wereld nog? Wat gebeurt er met ons als we met de ogen van Jezus naar de wereld kijken?
Verken dit thema

Heel de schepping

Onze omgang met de schepping heeft alles te maken met het brengen van leven in de wereld. Voor mensen in kwetsbare gebieden en voor komende generaties. Welke rol heeft de kerk?
Verken dit thema